Nowe badania podważają teorię o początkach nierówności w Europie
7 sierpnia 2025, 10:52Globalne nierówności, poziom dystrybucji dóbr i akumulacji kapitału, są częstym przedmiotem dyskusji. Wiele dziedzin nauki zajmuje się badaniem historii powstawania hierarchii i nierówności w ludzkich społecznościach. Szeroko obecnie akceptowana teoria mówi, że pojawienie się rolnictwa i związanego z tym osiadłego trybu życia było zapowiedzią nieuniknionych nierówności. A do ich powstania w szczególności przyczyniło się wynalezienie radła, które umożliwiało akumulację kapitału i przekazywanie go kolejnym pokoleniom.
Kwarc decyduje o kształcie powierzchni Ziemi
17 marca 2011, 19:28Od kilkudziesięciu lat, czyli od czasu gdy John Tuzo Wilson, wysunął teorię płyt tektonicznych, wiemy, że powierzchnia naszej planety składa się z płyt będących w ciągłym ruchu. Najnowsze badania geofizyków Tony'ego Lowry'ego z Utah State University oraz Marty Perez-Gussinye z University of London rzuciły niespodziewane światło na teorię płyt tektonicznych. Zdaniem obojga naukowców wszystko zaczyna się od kwarcu.
Co zabiło holenderskie salamandry?
4 września 2013, 09:25Jeszcze w 2007 roku w Holandii żyła niewielka, ale zdrowa populacja salamandry plamistej. W 2008 roku zauważono pierwsze martwe zwierzęta, które nie nosiły śladów żadnych urazów. Do roku 2011 populacja holenderskiej Salamandra salamandra terrestris zmniejszyła się o 96%.
Sekret wysokotemperaturowego nadprzewodnictwa
17 czerwca 2014, 16:57Po 30 latach od zidentyfikowania pierwszych wysokotemperaturowych nadprzewodników udało się odkryć tajemnicę ich niezwykłych właściwości. Nadprzewodniki, czyli materiały przewodzące prąd elektryczny bez żadnych oporów, mogą być wykorzystywane w wielu niezwykle obiecujących zastosowaniach – od bezstratnych sieci przesyłowych poprzez superkomputery po lewitujące pociągi
Złożona chemia dysku protoplanetarnego
10 kwietnia 2015, 05:33Po raz pierwszy w dysku protoplanetarnym znajdującym się wokół młodej gwiazdy znaleziono złożone molekuły organiczne. Odkrycia dokonano za pomocą Atacama Large Milimeter/submilimeter Array (ALMA). Dzięki temu urządzeniu wiemy, że w dysku otaczającym liczącą zaledwie milion lat gwiazdę MWC 480 znajduje się cyjanek metylu (CH3CN)
Znaleziono Sodomę?
15 października 2015, 11:01Archeolodzy pracujący od dekady w regionie Tall el-Hammam w Jordanii sądzą, że odkryli pozostałości biblijnej Sodomy. Naukowcy trafili na resztki olbrzymiego miasta, największego w regionie. Znajdowało się ono na wschodnim brzegu Jordanu i było zamieszkałe w latach 3500-1540 przed Chrystusem. Nagle mieszkańcy je opuścili.
Amerykanie odkryli miejsce gromadzenia się antarktycznego krylu
6 lipca 2017, 09:30Naukowcy, którzy spędzili w Antarktyce cztery kolejne sezony letnie tworząc mapę rozkładu krylu informują, że łączna masa tych niewielkich organizmów jest większa niż masa wszystkich ludzi. Kim Bernard, oceanograf z Oregon State University i jej zespół badali, jakie warunki są potrzebne, by kryl rozmnażał się szczególnie intensywnie i szukali miejsc szczególnie obfitego występowania krylu na Oceanie Południowym.
Konkwistadorzy uzależnieni od miejscowych rzemieślników i hybrydowej technologii wytopu miedzi
6 kwietnia 2020, 12:42Hiszpańscy konkwistadorzy byli uzależnieni od mezoamerykańskiej technologii wytopu miedzi. Hiszpanie potrzebowali miedzi by móc używać artylerii, wytwarzać naczynia czy monety. Nie mieli jednak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, by samodzielnie pozyskiwać ten metal.
Polska: eksperci z PAN o możliwości osiągnięcia odporności zbiorowiskowej na COVID-19
29 października 2020, 09:56Naukowcy z Zespołu ds. COVID-19 przy Prezesie PAN opublikowali swoje stanowisko w sprawie możliwości osiągnięcia w Polsce odporności zbiorowiskowej na wirusa SARS-CoV-2. Dokument opatrzony został wymownym tytułem „O złudnej nadziei, że szybkie osiągnięcie odporności zbiorowiskowej jest atrakcyjnym celem”.
Po latach udało się odszyfrować tajemniczą wiadomość ukrytą w XIX-wiecznej sukni
26 stycznia 2024, 13:07Po 10 latach udało się odszyfrować komunikat z karteczek schowanych w sekretnej kieszonce pod turniurą sukni z lat 80. XIX w. Jeszcze w 2022 roku zaszyfrowany tekst znajdował się na internetowej liście 50 najciekawszych nierozszyfrowanych wiadomości. Teraz, podkreśla amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), można dzięki niemu odtworzyć historię prognozowania pogody w Ameryce Północnej w XIX w.
